 |
www.SKOROGOSZCZ.fora.pl
=== FORUM SKOROGOSZCZY === do czytania, pisania i oglądania ;) www.skorogoszcz.fora.pl
|
| Zobacz poprzedni temat :: Zobacz następny temat |
| Autor |
Wiadomość |
Skorogoszczyk
Dołączył: 05 Paź 2007
Posty: 302
Przeczytał: 0 tematów
Ostrzeżeń: 0/2
|
 Wysłany: Śro 17:32, 13 Lut 2008 Temat postu: Twierdza pruska |
|
|
Twierdza pruska
W 1741 r. zdecydowano o usytuowaniu twierdzy przy ujściu Nysy Kłodzkiej do Odry. Generał pruski von Schwerin naocznie zbadał okolice i był zdania, że iż zbudowanie twierdzy przyniesie same korzyści: kontrola okolicy po oby stronach rzeki i zabezpieczenie żeglugi na Odrze. Miała by być tam także przetrzymywana broń dla rekrutów. W miejscu tym można było rozbudowywać twierdzę we wszystkie strony.
Twierdza miała mieć umocnienia z drewna i palisady, które dawały większy opór w razie bombardowania, niż mury z cegły.
Plany się co do budowy zmieniały się, ale w końcu w 1743 roku przystąpiono do realizacji. Rozpoczęto roboty ziemne przy budowie fortu po prawej stronie Nysy Kłodzkiej. Na całość miały składać się trzy forty: na lewym i prawym brzegu Nysy Kłodzkiej i trzeci największy - na prawym brzegu Odry, na północ od Kolonii Popielowskiej.
W twierdzy tej wykorzystano, podobnie jak w forcie Owcza Góra w Kłodzku, tzw. narys moguncko-wurzburski, pośredni między formą bastionu i kleszcza. Charakteryzował się on cofniętymi barkami bastionów, równoległymi lub prawie równoległymi do czół. Najmocniejszy fort miał być gotowy w 1744 r., dwa pozostałe w 1745 r. Gdy w 1744 r. rozpoczęły się na nowo walki pomiędzy Austrią i Prusami na terytorium Górnego Śląska, musiano wtedy przerwać prace przy budowie skorogoskiej twierdzy, pomimo tego, że pierwszy fort był prawie ukończony. Po podpisaniu pokoju w 1745 r. ostatecznie zrezygnowano z planów fortyfikacyjnych.
Rozbudowa fortyfikacji pod Skorogoszczą mogła się przyczynić jednak do dynamicznego rozwoju tego miasteczka.
Tylko gruntowne studia, np. niemieckich materiałów archiwalnych, mogą dać pełniejszy obraz wznoszonej, lecz nie do końca ukończonej twierdzy w Skorogoszczy. Dziś w terenie bardzo trudno bowiem dopatrzeć się jakichkolwiek śladów po tych umocnieniach.
Opracowane na podstawie książki "Skorogoszcz - zarys dziejów", autorstwa Dariusza Zięby.
Plan Twierdzy
Ostatnio zmieniony przez Skorogoszczyk dnia Pon 20:15, 07 Lis 2016, w całości zmieniany 5 razy
|
|
| Powrót do góry |
|
 |
|
|
 |
Skorogoszczyk
Dołączył: 05 Paź 2007
Posty: 302
Przeczytał: 0 tematów
Ostrzeżeń: 0/2
|
| Wysłany: Sob 15:14, 23 Sie 2008 Temat postu: |
|
|
Aby uzmysłowić wielkość i wygląd twierdzy, jaka miała powstać w ujściu Nysy Kłodzkiej do Odry, wklejam poniższe komputerowe wizualizacje twierdzy z miasta Peitz (w Niemczech, niedaleko Zgorzelca), stworzone na podstawie projektów z 1750 r.
Ostatnio zmieniony przez Skorogoszczyk dnia Pon 20:18, 07 Lis 2016, w całości zmieniany 1 raz
|
|
| Powrót do góry |
|
|
Grzegorz
Dołączył: 12 Gru 2008
Posty: 1
Przeczytał: 0 tematów
Ostrzeżeń: 0/2
|
| Wysłany: Pią 4:19, 12 Gru 2008 Temat postu: |
|
|
|
Probowałem odszukać ślady po rozpoczętej budowie tej twierdzy przy użyciu Google Earth czy Zumi..... niestety nie ma śladu po jakichkolwiek pracach.
|
|
| Powrót do góry |
|
|
Skorogoszczyk
Dołączył: 05 Paź 2007
Posty: 302
Przeczytał: 0 tematów
Ostrzeżeń: 0/2
|
| Wysłany: Nie 12:41, 14 Gru 2008 Temat postu: |
|
|
Mapa z 1937 r. na której zaznaczone są ruiny twierdzy jako "Ruine K.D Burgwall". Jest to urywek mapy: [link widoczny dla zalogowanych]
Lokalizacja poszczególnych fortów (mniej więcej  )
Podobnej budowy forty w Kłodzku
Ostatnio zmieniony przez Skorogoszczyk dnia Pon 21:45, 07 Lis 2016, w całości zmieniany 1 raz
|
|
| Powrót do góry |
|
|
Skorogoszczyk
Dołączył: 05 Paź 2007
Posty: 302
Przeczytał: 0 tematów
Ostrzeżeń: 0/2
|
| Wysłany: Nie 18:15, 19 Lip 2009 Temat postu: |
|
|
Artykuł z serwisu Gazeta.pl, [link widoczny dla zalogowanych]
| Cytat: |
Budowniczy śląskich twierdz
Zbigniew Bereszyński; 2009-07-19
Po pierwszej wojnie śląskiej (1740-42) niemal cały Śląsk znalazł się w granicach Prus. Podjęto niezwłocznie budowę bądź gruntowną przebudową całego łańcucha twierdz usytuowanych w najważniejszych strategicznie punktach pogranicza, by pruskie panowanie utrzymać.
Król pruski Fryderykiem II miał szczęście, że na jego usługach pozostawał jeden z najwybitniejszych inżynierów wojskowych w historii - generał Gerhard Cornelius von Walrawe. Właśnie on zajął się budową nowoczesnych twierdz na Śląsku, a zapoczątkowane przez niego przedsięwzięcia fortyfikacyjne walnie przyczyniły się do tego, że w następnych wojnach z Austrią (1744-45, 1756-63) monarchia pruska skutecznie obroniła swoje śląskie zdobycze. Sam generał Walrawe nie okazał się jednak człowiekiem sukcesu. Przegrał swoje życie, ulegając zbytnio materialnym pokusom, ale po części również dlatego, że był zbyt dobry w tym, co robił.
Wybitny inżynier wojskowy i architekt
Gerhard Cornelius von Walrawe był typowym człowiekiem pogranicza kulturowego. Urodził się (jak sam utrzymywał) w 1692 r. w Westfalii, ale jego ojciec był oficerem armii holenderskiej. On sam przesiąkł głównie kulturą francuską - do tego stopnia, że szlacheckie "von" w swoim nazwisku rodowym zastępował francuskim "de".
Przyszły budowniczy śląskich twierdz rozpoczął karierę wojskową jeszcze jako młody chłopak. Wzorem swojego ojca służył początkowo w armii holenderskiej jako inżynier wojskowy. W 1715 r. przeszedł jednak na służbę w armii pruskiej - już w stopniu majora. Jego kariera uległa wtedy znacznemu przyspieszeniu. W sierpniu 1722 r. został awansowany na podpułkownika, a w październiku 1724 r. król Fryderyk Wilhelm I nadał mu pruskie szlachectwo. W marcu 1729 r. król pruski powierzył mu dowództwo korpusu inżynierów, a w lipcu tegoż roku awansowano go do stopnia pułkownika.
Walrawe zabłysnął wspaniałymi osiągnięciami fortyfikacyjnymi jako budowniczy licznych twierdz, m.in. w Magdeburgu, Wesel i Szczecinie.
Był on także zdolnym architektem. Jego dziełem jest m. in. zbudowany w latach 1726-27 barokowy pałac w Szczecinie (obecnie siedziba Muzeum Narodowego). W tym też mieście można nadal podziwiać także zbudowane przez niego piękne bramy: Nakielską i Brandenburską.
Nasz bohater zajmuje również trwałe miejsce w historii wojskowości jako czołowy przedstawiciel tzw. staropruskiej szkoły fortyfikacyjnej i twórca własnego systemu fortyfikacyjnego. Oryginalność stosowanych przez niego rozwiązań polegała m.in. na budowaniu samodzielnych fortów na przedpolach twierdzy lub osłaniających jej główny obwód obronny. Nowatorstwo Walrawego przejawiało się także w zastępowaniu fortyfikacji bastionowych fortyfikacjami o narysie kleszczowym lub kleszczowo-bastionowym. Innowacje te pozwalały w szczególności na pełniejsze wykorzystanie artylerii w obronie twierdz.
Kolejną innowacją było stosowanie rozbudowanych systemów podziemnych chodników przeciwminowych.
W służbie Fryderyka II
Umiejętności Walrawego wysoko cenił także panujący od 1740 nowy król pruski Fryderyk II, który wkrótce po objęciu władzy rozpoczął wojnę o Śląsk. W maju 1741 r. Walrave został mianowany przez niego generałem majorem. Król odznaczył go także nowo ustanowionym orderem Pour le Mérite.
Już w trakcie pierwszej wojny śląskiej (1740-1742) Walrawe zajął się zabezpieczaniem zdobyczy Fryderyka, modernizując zajęte twierdze i budując nowe założenia obronne tego typu. Według jego projektów i pod jego osobistym kierownictwem fortyfikowano na nowo m.in.: Głogów, Świdnicę, Kłodzko, Brzeg, Nysę i Koźle. Walrawe planował także budowę nowej twierdzy w rejonie Skorogoszczy przy ujściu Nysy Kłodzkiej do Odry. Plany te jednak zostały ostatecznie zarzucone.
Do najokazalszych założeń obronnych należały nowe fortyfikacje wokół Nysy i Koźla. Przebudowa tych twierdz była w toku, gdy w 1744 r. wybuchła druga wojna śląska. Między innymi w wyniku zdrady jednego z oficerów twierdza kozielska wpadła w maju 1745 r. w ręce Węgrów. Dobrze znający tajniki tej twierdzy Walrawe osobiście kierował później działaniami oblężniczymi, które pozwoliły Prusakom na odzyskanie Koźla.
Walrawe uczestniczył także w działaniach wojennych na terenie Czech. Gdy wojska pruskie zajęły Pragę, zajął się on naprawą miejscowych fortyfikacji. W tym czasie objawiły się jednak również inne aspekty złożonej osobowości Walrawego, które ostateczne przywiodły go do zguby. Ku oburzeniu innych oficerów pruskich, jako faktyczny komendant wojenny Pragi, skorzystał z okazji do łatwego wzbogacenia się, grabiąc jeden z miejscowych pałaców.
Upadek
Po zakończeniu drugiej wojny śląskiej Walrawe kontynuował prace związane z fortyfikowaniem Nysy, Koźla i innych twierdz śląskich. Tymczasem jego osobista sytuacja życiowa stawała się coraz gorsza. Wystawny tryb życia generała doprowadził go do finansowej katastrofy. Musiał sprzedać zgromadzone przez siebie dzieła sztuki. Sytuację tę próbowali wykorzystać polityczni rywale Prus, kusząc Walrawego perspektywą wyższych dochodów w razie przejścia na ich służbę. W takim duchu rozmawiali z nim przedstawiciele Saksonii, Rosji i Austrii.
Przechodzenie z jednej armii do drugiej nie było w tamtych czasach niczym niezwykłym. Sam Fryderyk II bez skrupułów wcielał w swoje szeregi jeńców z wojsk nieprzyjacielskich (nie pytając nawet ich o zdanie!). Postępowanie generała Walrawego nie było ani trochę mniej etyczne od poczynań samego króla pruskiego. Wiedza, jaką posiadał Walrawe, była jednak zbyt cenna, by Fryderyk mógł zaakceptować ryzyko pozyskania jej przez potencjalnych przeciwników wojennych. Na wieść o tym, co dzieje się wokół osoby słynnego budowniczego twierdz, król postanowił go uwięzić. W lutym 1748 r. generał Walrawe został odstawiony do zbudowanej pod jego własnym kierownictwem twierdzy w Magdeburgu i już nigdy nie pozwolono mu jej opuścić.
Nie było chyba dostatecznych podstaw do wytoczenia generałowi procesu o zdradę. Walrawe pozostał jednak więźniem stanu do końca życia - całe ćwierć wieku! W tym czasie Prusy przetrwały ciężką próbę dziejową, jaką była dla nich wojna siedmioletnia (1756-1763). W jej trakcie potwierdziła się ogromna wartość obronna twierdz zbudowanych lub przebudowanych według projektów generała Walrawego, a w szczególności twierdz w Nysie i Koźlu. Między innymi dzięki tym twierdzom Prusy uniknęły grożącej im katastrofy. Sam Walrawe nie miał jednak specjalnych powodów do osobistej satysfakcji. Jego sytuacja pozostała bez zmian. Zasłużony dla monarchii pruskiej inżynier wojskowy zmarł w twierdzy magdeburskiej w dniu 16 stycznia 1773 r.
Czasy nieszczęsnego generała Walrawego pamięta znaczna część zachowanych do dziś nowożytnych fortyfikacji w Nysie i Koźlu. Miejscowe twierdze pruskie były modernizowane i rozbudowywane również w późniejszych czasach, ale ich główny obwód i wiele innych elementów zespołu obronnego reprezentuje typowe cechy staropruskiej szkoły fortyfikacyjnej w wydaniu Walrawego. Szczególnie pięknym zabytkiem budownictwa obronnego z czasów tego wybitnego inżyniera wojskowego jest fort gwiaździsty "Prusy" w Nysie, położony w lewobrzeżnej części miasta (Radoszyn), powstałej w połowie XVIII w. jako pruskie miasteczko garnizonowe (Friedrichsstadt).
Źródło: Gazeta Wyborcza Opole |
|
|
| Powrót do góry |
|
|
|
|
Nie możesz pisać nowych tematów
Nie możesz odpowiadać w tematach
Nie możesz zmieniać swoich postów
Nie możesz usuwać swoich postów
Nie możesz głosować w ankietach
|
fora.pl - załóż własne forum dyskusyjne za darmo
Powered by phpBB © 2001 - 2005 phpBB Group
Theme ACID v. 2.0.20 par HEDONISM
|
FAQ
Szukaj
Użytkownicy
Grupy
Galerie
Rejestracja
Zaloguj się, by sprawdzić wiadomości
Zaloguj
